Rurki termokurczliwe to specjalne osłony na kable i inne elementy, które pod wpływem ciepła obkurczają się ściśle na elemencie, któremu chcemy zapewnić ochronę.
Rurki termokurczliwe są zrobione ze specjalnie spreparowanego polietylenu, który w produkcji zostaje sprasowany, a później mocno rozciągnięty. Dzięki temu w trakcie podgrzania przez użytkownika rurka wraca do swojego pierwotnego stanu.
Główne funkcje „termokurczek” to izolacja elektryczna, ochrona przed brudem i płynami, usztywnianie oraz zapobieganie zużyciu i zniszczeniu chronionych komponentów.
Nie wszystkie rodzaje koszulek termo pasują do każdego kabla - nie są uniwersalne, bo mają różne średnice i współczynniki kurczenia. Współczynnik kurczenia może wynosić 2:1, 3:1 lub 4:1. Oznacza to proporcję w jakich zmniejsza się materiał po podgrzaniu, np. rura 2:1 o średnicy 10 mm zmniejszy się do 5 mm, a rurka 4:1 o średnicy 12mm skurczy się aż do 3mm
Temperatura kurczenia zazwyczaj wynosi około 80 stopni, ale zależy od grubości ścianek, więc te większe rury mogą potrzebować mocniejszego podgrzania niż zwykła zapalniczka. Najlepiej używać opalarki. Rurki należy przesuwać wzdłuż źródła ciepła (w przypadku zapalniczki koniecznie nad niebieską, a nie żółtą częścią płomienia). Dla szybkozłączek z cyną oraz dla grubszych rurek termokurczliwych rekomenduje się użycie palnika gazowego.
Każdy rodzaj rurek w pewnym stopniu chroni przed wilgocią, jednak w przypadku stosowania ich w miejscu z podwyższonym ryzykiem kontaktu z wodą warto zaopatrzyć się w rurki termokurczliwe z klejem. Wersja z termotopliwym klejem wewnątrz rury zapewnia wodoszczelność.
Posiada też specjalne funkcje: odporność na oleje, kwasy, bardzo wysoki woltaż i temperaturę.
Nie należy ucinać oraz nacinać rurek wzdłuż, bo to niszczy strukturę i „magia” już nie działa.
Najczęściej spotykanym kolorem rurek termokurczliwych jest czarny, ale standardowymi kolorami są też biały, czerwony, niebieski, zielony czy żółty. Elektrycy znajdą też rurki żółto-zielone, a uwagę zwracają również rurki przezroczyste.
Standardową długością jest 1m, ale można również kupić zestawy złożone z kilkucentymetrowych odcinków różnych przekrojów i kolorów rurek.
Koszulki termokurczliwe są stosowane zarówno przez profesjonalistów, jak i amatorów rozwiązując wiele prozaicznych problemów w domu. Są przydatne osobom wykonującym zawody techniczne. Powinny stanowić obowiązkowy element wyposażenia torby narzędziowej.
Elektrycy wykorzystują je czasami do łączenia dwóch odcinków kabla nieco prowizoryczną metodą na „skręcenie i zgrzanie”
Lepiej w tym celu użyć szybkozłączek termokurczliwych z cyną.
Kolejną przydatną funkcją koszulek jest oznaczanie kabli. Krótkie, kolorowe odcinki pomagają w odróżnianiu przewodów.
Ciekawą opcją jest termokurczliwa taśma DYMO pasująca do przenośnych drukarek przemysłowych Dymo Rhino. Odpowiednia drukarka drukuje napisy na płasko złożonej rurce.
Po nałożeniu opisanej rurki na kabel podgrzewamy ją, jak zwykła rurkę termokurczliwą uzyskując trwałe oznaczenie.
Wszystkie rurki chronią przed wilgocią, ale tylko te z klejem są w pełni odporne na działanie wody.
Przy mniejszych rurkach termokurczliwych wystarczy zapalniczka czy nawet suszarka do włosów, ale do grubszych koszulek i do szybkozłączek z cyną dopiero palnik ma wystarczającą temperaturę.
W zależności od rodzaju średnica może zmniejszać się od dwóch do nawet sześciu razy.
Występują w odcinkach metrowych i w kilkucentymetrowych multi zestawach.
Można przecinać rurki w poprzek, ale nigdy wzdłuż.